Zonder grenzen, geen vrijheid

Hoe vrij zou je op het dakterras durven spelen als er geen omheiningen waren die je zouden vangen en hoeveel ruimte zou je innemen als die er wel waren?

Vrijheid is een gegeven dat we ervaren zodra er duidelijke kaders zijn. Het hebben van kaders geeft duidelijkheid wat leidt tot de rust om te bepalen wat daarbinnen gedaan, gevoeld en geaccepteerd kan worden.

Het ontstaan van kaders, oftewel het afbakenen van grenzen en veiligheid is een gevolg van een proces dat al begint in de baarmoeder: hoe meer we bewegen, hoe groter ons bewustzijn wordt van ons lichaam, onze bewegingsvrijheid en daarmee onze veiligheid. Je leert wat van jou is, wat bij je moeder hoort en hoe je jezelf in de wereld kunt bewegen. Zowel lichamelijk als emotioneel. Een ontwikkeld sociaal-emotioneel en cognitief vermogen begint bij het ervaren, herkennen en afbakenen van het eigen lichaam en onze vrijheid in verhouding tot een ander.

Een kind dat in de baarmoeder onveiligheid herkent wordt door stressreflexen aangestuurd om te bevriezen. Wat er dan gebeurt is dat de natuurlijke beweging stopt om energie te sparen voor de lichamelijke processen die energie opeisen om te overleven. Bijvoorbeeld als de moeder een voedselvergiftiging oploopt of stress, angst of trauma ervaart. Het lichaam moet dan hard aan het werk en heeft geen ruimte voor al het gezonde en normale.

Stressreflexen staan ons hele leven op de achtergrond klaar om in de vecht, vlucht of bevriesstand te gaan om ons te beschermen wanneer er zich onveiligheid voordoet, en wanneer we in onze kinderjaren onveiligheid hebben ervaren zijn ze niet gezond ontwikkeld. Ze zullen dan onbewust normale denkprocessen, gedrag en gezondheid beïnvloeden.

Dit hebben we bijna allemaal, op welk level verschilt. Ook het bewustzijn hierop en helingsproces dat je met jezelf aangaat verschilt. Dat heeft gevolgen.

Ga eens bij jezelf na.

Staan je grenzen en verlangens als een huis? Voel je ze überhaupt? Of heb je je gedurende je leven vooral laten leiden en aangepast om houvast te vinden, waardoor je gevoel van veiligheid en bewegingsvrijheid min of meer afhangt van wat er verandert in je omgeving? Je hoeft er geen analyse op na te houden, je eerste inzicht of gevoel is voldoende. En als je het niet weet, vraag jezelf dan dit: hoe angstig of verloren voel je je als je huidige sociale omgeving of inkomen zou verdwijnen?

Hoe relaxed en veilig zou het zijn als we angstvallig onze buitenwereld en daarmee een stukje van onze eigen toekomst zouden kunnen controleren en bepalen, zodat we minder met angst en stress hoeven te dealen. Ai, ai ai…Want het leven op zich is al zo onvoorspelbaar. En best vermoeiend, met alles wat er van ons wordt gevraagd.

Helaas…

Hoe meer veiligheid je bij jezelf ervaart, hoe minder neiging er is om het gedrag van de ander te bepalen of te begrenzen.

Nu weet je vast al waarom je jezelf die investering mag gunnen om aan je veiligheid en innerlijk kind te werken.
Niet omdat je egoïstisch bent of gefaald hebt. Niet omdat je slachtoffer bent van je jeugd of omgeving of een schuldige moet aanwijzen.
Nee.
Jij beweegt je in een gezamenlijke wereld en die wereld beweegt in jou. Daar mag je zorg voor dragen. Het kunnen erkennen en respecteren van de grenzen van de ander is niets anders dan het ontwikkelde bewustzijn op je eigen grenzen en de veiligheid voelen om ze te dragen.

Hoe fijn zou het zijn als die omheiningen op het dakterras je ook daadwerkelijk zouden vangen en niet buigen of breken als je aan het spelen bent in overgave en vertrouwen?

Zonder grenzen, geen vrijheid.