Je haalt je leesdiploma… En dan?

Nog geen twee maanden geleden heeft mijn oudste zoon, inmiddels 7 jaar en aan het einde van groep 3, met zijn hele klas zijn letter-, oftewel leesdiploma gehaald: de kinderen zijn nu in staat om alle letters van elkaar te onderscheiden en gezamenlijk als woord uit te kunnen spreken. En wanneer ze een woord horen, kunnen ze al spellend de klank koppelen aan de juiste letter en deze letters opschrijven.

Vanuit mijn achtergrond en de kinderen van deze leeftijd waar ik zelf mee heb gewerkt, is kunnen lezen en schrijven echter wel iets meer dan enkel en alleen het bovengenoemde. Je hersenen zijn namelijk pas vanaf je zevende in staat om de D van de B goed van elkaar te onderscheiden. Herhaling en het voelen van de letters met je handen is belangrijk om de informatie ook op lange termijn te onthouden.

Om over het leestempo, de leeshouding, de ontwikkeling van de oogsamenwerking en een eventuele verstoorde concentratie en lateralisatie nog maar niet te spreken. Wanneer bepaalde reflexen nog steeds actief zijn of de ogen niet goed samenwerken, kan dit lees- en concentratieproblemen opleveren die niets met dyslexie of AD(H)D te maken hebben maar wél vaak zo diagnosticeerd worden vanaf groep 4.

Wist je bijvoorbeeld dat sommige kinderen de rechterkant van een zin niet kunnen zien en dus niet lezen? Zij moeten het hoofd eerst bewust naar rechts draaien of het boek naar links schuiven om vanuit dezelfde vooruitkijkende positie de middellijn te kunnen passeren. Dit is een duidelijk teken van lateralisatieproblematiek en wordt door het kind zelf of de leerkracht meestal niet opgemerkt.

Een ander voorbeeld: wanneer het kind voorovergebogen over zijn boek hangt, zendt het lichaam bij een nog actieve reflex een slaapsignaal uit bij deze stand van het hoofd, waardoor alle spierkracht, concentratie en informatieverwerking in slaapstand komt te staan. Lezen gaat dan vaak in een zeer traag tempo of de concentratie is na een paar minuten verloren. Ook kan het leiden tot woedeuitbarstingen of oververmoeidheid.

En dit zijn nog maar twee voorbeelden… Nu ben ik blij dat mijn zoon geen problemen ervaart op dit gebied en dat het leren thuis hem ontzettend goed doet. De rust, de ruimte om hem heen, leren met meer vrijheid en zelfstandigheid en het niet continu hoeven aanhoren van geluiden. Wat bijzonder vind ik het om zijn leerproces van zo dichtbij mee te maken en hem zo te mogen meemaken: meer zichzelf.

Maar ook leef ik mee met alle kinderen die wél problemen ervaren op school en misschien nog meer nu ze schoolwerk thuis moeten doen. En zichzelf daardoor ontzettend in de weg zitten of zich (vaak onnodig) zorgen maken. Voor jou als ouder kan dit ook frustrerend zijn of machteloos aanvoelen. Met urenlang blokken,´opnieuw doen´ en herhalen ga je het helaas ook niet verhelpen, want hier ligt de oplossing niet.

Stel je dan nu eens voor hoe de rest van je leven verloopt, als jouw actieve reflexen je onbewust tegenwerken.

Wíllen leren begint bij kúnnen leren.